Pháo đài Jaisalmer nằm ở thành phố Jaisalmer, thuộc bang Rajasthan của Ấn Độ. Người ta tin rằng nó là một trong số rất ít các "pháo đài sống" (có lẽ chỉ có duy nhất) trên thế giới, vì gần một phần tư dân số của thành phố cũ vẫn sống trong pháo đài.[1][2] Trong thời đại hoàng kim, pháo đài là thành phố Jaisalmer. Các khu định cư đầu tiên bên ngoài pháo đài, để đáp ứng sự gia tăng dân số của Jaisalmer, được cho là đã xuất hiện trong thế kỷ XVII.[2]Pháo đài Jaisalmer là pháo đài cổ thứ hai ở Rajasthan, được xây dựng vào năm 1156 bởi Rajat Rawal (người cai trị) Jaisal[3] và đứng vai trò quan trọng trên tuyến đường thương mại (kể cả con đường tơ lụa).[2]Các bức tường bằng sa thạch màu vàng to lớn của pháo đài như là màu lông con sư tử trong ngày, phai màu vàng dịu khi mặt trời lặn, do đó ngụy trang pháo đài trong sa mạc màu vàng. Vì lý do này, nó còn được gọi là Sonar Quila hay Golden Fort.[4] Pháo đài nằm giữa sa mạc Thar trên đồi Trikuta. Ngày nay, nằm dọc theo rìa phía nam của thành phố mang tên nó; vị trí trên đỉnh đồi của nó làm cho tháp sắc màu rực rỡ của pháo đài rõ ràng cho nhiều dặm xung quanh.[5]Năm 2013, tại kỳ họp thứ 37 của Ủy ban Di sản thế giới tổ chức tại Phnom Penh, Campuchia, Pháo đài Jaisalmer, cùng với 5 pháo đài khác của Rajasthan, được tuyên bố là Di sản Thế giới của UNESCO dưới sự quản lý đồi pháo đài Rajasthan.